Giới thiệu sách Biển Đời Biển Học - Trải Nghiệm Và Suy Tư
TỰA
Tính đến nay (2025) tôi đã định cư ở Úc gần 45 năm. Trong quãng thời gian đó, tôi đã sống và hít thở không khí của các trường đại học Úc và phương Tây hơn bốn thập niên. Trải qua những ngày đầu là một sinh viên bỡ ngỡ, vật lộn với tiếng Anh và văn hóa mới, đến những năm tháng làm giáo sư và lãnh đạo trong một cộng đồng khoa học, tôi tự hỏi trong thời gian đó mình đã học được gì và có thể chia sẻ gì với các bạn trẻ hơn. Cuốn sách này là một nỗ lực nhằm trả lời câu hỏi đó. Tôi sẽ chia sẻ về hành trình học hành của tôi. Đó là một sự nhìn lại và chiêm nghiệm về giáo dục đại học và hoạt động khoa học cùng những suy tư về giáo dục đại học ở Việt Nam. Cuốn sách được chia thành ba phần. Phần đầu tiên theo chân hành trình cá nhân của tôi, từ những khó khăn ban đầu khi bước vào giảng đường đến những trải nghiệm tại các trường đại học Úc. Tôi bị “ấn tượng” bởi phong cách giảng dạy vừa thoải mái nhưng vô cùng hiệu quả của những người thầy tôi. Tôi kể về chặng đường học tiến sĩ của mình, những thử thách khi viết bài báo khoa học đầu tiên, và sự bất định trong nghiên cứu khoa học. Trong phần thứ hai, tôi suy nghiệm hành trình học thuật của mình và chia sẻ những bài học và kinh nghiệm với bạn đọc. Tôi bàn về các khía cạnh quan trọng của đời sống học thuật như quy trình phản biện khoa học, kỹ năng viết bài nghiên cứu, tham gia hội nghị, và những vẫn đề đạo đức mà các nhà nghiên cứu phải đối mặt. Tôi giới thiệu các phương pháp thực tiễn, như công thức IDEA trong viết văn khoa học và phương pháp MOLIA trong báo cáo nghiên cứu. Ngoài ra, tôi cũng phân tích những vấn đề sâu xa hơn, bao gồm tâm lý học thuật, tác động của chủ nghĩa cá nhân trong khoa học, và những cạm bẫy thường gặp trong nghiên cứu. Phần thứ ba mở rộng thảo luận về giáo dục đại học tại Việt Nam, nơi tôi đã quay về với những đóng góp có ý nghĩa. Tôi đặt ra những câu hỏi nền tảng: Sứ mệnh thực sự của một trường đại học là gì, tự do học thuật có ảnh hưởng như thế nào đến việc kiến tạo tri thức mới, xếp hạng đại học có ý nghĩa ra sao đối với Việt Nam. Tôi phân tích cấu trúc đào tạo tiến sĩ, những thách thức trong quá trình chuyển đổi từ nghiên cứu sinh thành nhà khoa học độc lập, và những hiểu lầm phổ biến về danh hiệu “giáo sư”. Phần này kết thúc bằng những để xuất cải cách trong quá trình bổ nhiệm giáo sư, nhằm đưa ra những góc nhìn về cách mà hệ thống giáo dục đại học Việt Nam có thể phát triển để đạt tiêu chuẩn quốc tế. Cuốn sách này không phải là một hồi ức theo nghĩa truyền thống. Một số nội dung trong sách đã được viết lại từ những bài đã đăng trên các diễn đàn báo chí như Tuổi Trẻ cuối tuần và mục Góc nhìn (VnExpress), và theo tôi biết, đã thu hút chú ý của bạn đọc. Tôi muốn xem đó là những suy nghĩ và khám phá về thế giới học thuật. Cuốn sách được viết dành cho sinh viên đang tìm kiếm định hướng, cho giảng viên đang trăn trở về vai trò của mình, và cho các nhà hoạch định chánh sách đang xây dựng tương lai cho các trường đại học. Bằng cách chia sẻ những trải nghiệm và phân tích của mình, tôi hy vọng có thể đóng góp vào cuộc đối thoại về vai trò của giáo dục đại học trong việc tạo ra tri thức, thúc đẩy tiến bộ xã hội và khai phá những chân trời mới trong khoa học tại Việt Nam. Khi bạn đọc những trang sách này, tôi hy vọng bạn sẽ tìm thấy điều gì đó có giá trị, dù là một bài học để áp dụng trong việc học của chính mình, một góc nhìn để hướng dẫn nghiên cứu hay giảng dạy, hay một tầm nhìn để truyền cảm hứng cho công tác quản lý, lãnh đạo của bạn. Nhưng hơn thế nữa, tôi hy vọng bạn sẽ được nhắc nhở về tầm quan trọng của giáo dục đại học, không chỉ như một phương tiện để đạt được mục tiêu mà còn là một mục tiêu tự thân. Bởi cuối cùng, chính thông qua giáo dục, chúng ta khám phá ra mình là ai, chúng ta coi trọng điều gì, và chúng ta có thể đóng góp gì cho thế giới. Đây là hành trình của tôi, nhưng cũng là hành trình của bạn. Hãy cùng nhau bước đi.
Nguyễn Văn Tuấn 30/4/2025
👁️
64 | ⌚2025-09-05 17:56:52.282
VNĐ: 193,600
Mua hàng tại Shopee giảm thêm 30%



Giới thiệu sách Biển Đời Biển Học - Trải Nghiệm Và Suy Tư TỰA Tính đến nay (2025) tôi đã định cư ở Úc gần 45 năm. Trong quãng thời gian đó, tôi đã sống
1. 1Q84 tập 1 Đừng chỉ đọc các trích đoạn nho nhỏ đăng trên những trang báo, tin tức, giới thiệu sách. Hãy mang một quyển về nhà và tự chiêm nghiệm, để thấy được
1. Hạnh Phúc Đến Từ Sự Biến Mất Là sư trụ trì của tu viện Bodhiyana (Giác Thừa) và là Giám đốc tâm linh của Hiệp hội Phật giáo Tây Úc, Ajahn Bram không chỉ
1. Hạnh Phúc Đến Từ Sự Biến Mất Là sư trụ trì của tu viện Bodhiyana (Giác Thừa) và là Giám đốc tâm linh của Hiệp hội Phật giáo Tây Úc, Ajahn Bram không chỉ
Giới thiệu sách 1Q84 - Tập 2 Vậy là Aomame sắp sửa làm một việc hệ trọng. Nàng đã từng nhiều lần làm những việc tương tự, tuy nhiên lần này khác hẳn - một
1. Hạnh Phúc Đến Từ Sự Biến Mất Là sư trụ trì của tu viện Bodhiyana (Giác Thừa) và là Giám đốc tâm linh của Hiệp hội Phật giáo Tây Úc, Ajahn Bram không chỉ
TIKI KHUYÊN ĐỌC ĐÁNH GIÁ TỪ TIKI.VN: Đừng chỉ đọc các trích đoạn nho nhỏ đăng trên những trang báo, tin tức, giới thiệu sách. Hãy mang một quyển về nhà và tự chiêm nghiệm,
Đừng chỉ đọc các trích đoạn nho nhỏ đăng trên những trang báo, tin tức, giới thiệu sách. Hãy mang một quyển về nhà và tự chiêm nghiệm, để thấy được tài năng của Murakami,
1Q84 - Tái Bản (Tập 1) Đừng chỉ đọc các trích đoạn nho nhỏ đăng trên những trang báo, tin tức, giới thiệu sách. Hãy mang một quyển về nhà và tự chiêm nghiệm, để
Nhà Lãnh Đạo Không Chức Danh Suốt hơn 15 năm, Robin Sharma đã thầm lặng chia sẻ với những công ty trong danh sách Fortune 500 và nhiều người siêu giàu khác một công thức
PRE-ORDER - HÀNG ĐẶT TRƯỚC DỰ KIẾN HÀNG VỀ: 21/02/2025 TƯ DUY NHƯ MỘT TRIẾT GIA: Học giả, người mơ mộng và nhà hiền triết có thể dạy chúng ta sống như thế nào? Tác
TƯ DUY NHƯ MỘT TRIẾT GIA: Học giả, người mơ mộng và nhà hiền triết có thể dạy chúng ta sống như thế nào? Tác giả: Peter Cave BTV: Duy Anh NỘI DUNG CHÍNH “Tư
Chủ nghĩa khắc kỷ - phong cách sống bản lĩnh và bình thản ------------ Bạn mong muốn điều gì từ cuộc sống này? Có thể câu trả lời của bạn là muốn có một người
Chủ nghĩa khắc kỷ - phong cách sống bản lĩnh và bình thản ------------ Bạn mong muốn điều gì từ cuộc sống này? Có thể câu trả lời của bạn là muốn có một người
Chủ nghĩa khắc kỷ - phong cách sống bản lĩnh và bình thản ------------ Bạn mong muốn điều gì từ cuộc sống này? Có thể câu trả lời của bạn là muốn có một người
Bạn mong muốn điều gì từ cuộc sống này? Có thể câu trả lời của bạn là muốn có một người bạn đời biết quan tâm, một công việc tốt và một ngôi nhà đẹp,
Combo Sách Tâm Lý Học - Nghệ Thuật Giải Mã Hành Vi + Thay Đổi Cuộc Sống Với Nhân Số Học (Bộ 2Cuốn) Đổi Cuộc Sống Với Nhân Số Học Cuốn sáchThay đổi cuộc sống
ĐÀM ĐẠO VỚI PHẬT ĐÀ “Phật, Người thấu hiểu, Thấu hiểu chân lý; Thấu hiểu thế giới tâm linh; Thấu hiểu ý nghĩa sự sống; Thấu hiểu người hài hòa với tự nhiên”. “Đàm đạo
ĐÀM ĐẠO VỚI PHẬT ĐÀ “Phật, Người thấu hiểu, Thấu hiểu chân lý; Thấu hiểu thế giới tâm linh; Thấu hiểu ý nghĩa sự sống; Thấu hiểu người hài hòa với tự nhiên”. “Đàm đạo
1.Yes Or No - Những Quyết Định Thay Đổi Cuộc Sống Trong cuộc sống, không ít lần bạn phải đứng trước sự lựa chọn khó khăn khi phải quyết định một vấn đề nào đó.
Bạn đang tìm kiếm một nguồn cảm hứng để thúc đẩy sự phát triển của doanh nghiệp và bản thân? Hãy khám phá bí mật thành công từ cuốn sách “Cách kiếm tiền của David
Mắt Kính Không Vướng Bụi ( Tặng postcard bốn mùa ngẫu nhiên ) Công ty phát hành:tThái Hà Ngày xuất bản:t01-2018 Kích thước:t13 x 19 cm Dịch Giả:tNguyệt Minh Loại bìa:tBìa mềm Số trang:t119 Nhà
Trở thành Chiêm tinh gia không khó như bạn tưởng. Bạn cảm thấy mình không giống một Xử Nữ, một Nhân Mã, một Kim Ngưu… cho lắm? Bạn muốn biết sau này mình có giàu
Những quy tắc trong công việc – cuốn sách kinh doanh mang đến những chỉ dẫn cụ thể, đầy đủ, hữu ích nhất đem lại cho bạn một thứ tự do đích thực: tự do
Danh Tác Thế Giới: Đồi Gió Hú (Tái Bản 2018) Đồi Gió Hú là tiểu thuyết duy nhất của Êmily Brônti (1818-1848) - một trong ba chị em nổi tiếng nhà Brônti ở nước Anh.
Bút lông màu Acrylic Markers Thiên Long Colokit 12/24/36 màu với thiết kế đầu BRUSH linh hoạt đáp ứng được đa dạng nhu cầu sử dụng. Bút màu Acrylic khô nhanh, chống nước tốt
Quy cách: bìa mềm NXB: HarperCollins Ngôn ngữ: tiếng Anh #### From critically acclaimed author-illustrator Jerry Craft comes a special box set that includes New Kid, winner of the Newbery Medal, Coretta Scott King Author
Đây là một cuốn sách nghiệm lý, thể hiện sự áp dụng kiến thức mệnh lý lên giải đoán lá số cụ thể sẽ như thế nào. Cuốn sách này nêu lên 36 ví dụ
Combo 2 cuốn kỹ năng làm việc số 1: Đọc Vị Bất Kỳ Ai + Giao Tiếp Bất Kỳ Ai (tặng kèm bookmark Phương Đông Books) Bookmark tặng mẫu ngẫu nhiên Bộ 2 cuốn sách
Ăn Dặm Không Phải Là Cuộc Chiến Cuốn sách Ăn dặm không phải là cuộc chiến được viết nối tiếp theo thành công của cuốn sách “Nuôi con không phải là cuộc chiến”. Như tựa
Sản phẩm được thiết kế các chi tiết nổi, vừa có tác dụng bảo vệ chống trầy xước bậc cốp và bậc cửa của xe trong quá trình sử dụng. Vừa có tác dụng trang
Tác giả: Thich Nhat Hanh Nhà xuất bản: Rider Năm xuất bản: 2021 Công ty phát hành: Book 66 Loại bìa: Bìa mềm Số trang: 309 Trang Ngôn ngữ: Tiếng Anh ISBN: 9781846047169 ------------------------ Trong
Truyện Khổng Minh Gia Cát Lượng Đại Truyện là một truyện mới thuộc thể loại lịch sử, tạo cho bạn đọc một cái nhìn mới mẻ về lịch sử, về những gì được lưu truyền
VIC IELTS Listening Start là cuốn sách giúp thí sinh tự ôn luyện và nâng cao kỹ năng nghe cho bài thi IELTS Listening. Sách hướng dẫn người học nâng cao kỹ năng nghe bằng
Bộ bàn ăn khung sắt ghế dài ECOFURNIX BG2129 Bộ bàn ăn BG2129 là sự kết hợp tuyệt vời giữa phong cách hiện đại và dân giã và cũng là sự kết hợp hoàn hảo
Mô tả: Giới thiệu sách: Từ những kinh nghiệm được đúc rút sau khi làm việc với các doanh nghiệp và nhà sáng tạo như G00gle, American Apparel, tác giả John Grisham, cũng như các
Ngày 30 tháng 6 năm 2024, Chính phủ ban hành Nghị định số 73/2024/NĐ- CP của Chính phủ quy định mức lương cơ sở và chế độ tiền thưởng đối với cán bộ, công
Sapiens: A Graphic History: The Birth Of Humankind Volume 1 NEW YORK TIMES BESTSELLER The first volume of the graphic adaptation of Yuval Noah Harari's smash #1 New York Times and international bestseller recommended by
Osuke, chủ một tiệm cầm đồ bị sát hại tại một ngôi nhà chưa hoàn công, một triệu yên mang theo người cũng bị cướp mất. Sau đó một tháng, nghi can Fumiyo được cho
Who? Chuyện Kể Về Danh Nhân Thế Giới - Maria Montessori Lời nói đầu/Giới thiệu sách Những câu chuyện về cuộc đời và sự nghiệp vĩ đại các danh nhân sẽ đem đến cho các
Giới thiệu sách Biển Đời Biển Học - Trải Nghiệm Và Suy Tư TỰA Tính đến nay (2025) tôi đã định cư ở Úc gần 45 năm. Trong quãng thời gian đó, tôi đã sống
thumb|[[Cá voi lưng gù (_Megaptera novaeangliae_)]] thumb|[[Hải cẩu báo (_Hydrurga leptonyx_)]] **Thú biển** hay **động vật có vú biển** là các loài thú (động vật có vú) sống dựa vào đại dương và các hệ
**Nghiêm Phục** (8 tháng 1 năm 1854 – 27 tháng 10 năm 1921) tự **Kỷ Đạo** (), hiệu **Dũ Dã lão nhân** (), là một sĩ quan quân đội, nhà tư tưởng, nhà giáo dục
**_Thế giới khi loài người biến mất_** (tiếng Anh: _The World Without Us_) là một tác phẩm thuộc thể loại phi hư cấu của nhà báo người Mỹ Alan Weisman. Quyển sách được xuất bản
thumb|Không gian học tập là những bối cảnh vật lý cho môi trường học tập thuộc mọi loại. thumb|Đại học Simon Fraser , tứ giác học thuật thumb|Cao đẳng Kings, Đại học Cambridge thumb|Phòng máy
**Hiện tượng học** là nhánh triết học nghiên cứu cấu trúc của sự trải nghiệm và _ý thức (structures of experience and consciousness)_. Trên bình diện là một _phong trào triết học (philosophical movement)_, hiện
**Nghiên cứu cận tử** (tiếng Anh: _Near-death studies_) là một lĩnh vực tâm lý học và tâm thần học nghiên cứu sinh lý học, hiện tượng học và dư chấn của trải nghiệm cận tử
là một bộ manga thuộc thể loại chính kịch lãng mạn của Nhật Bản, do Arakawa Naoshi sáng tác và minh họa. Bộ truyện đăng dài kỳ trên tạp chí _Nguyệt san Shōnen Magazine_ của
1. 1Q84 tập 1 Đừng chỉ đọc các trích đoạn nho nhỏ đăng trên những trang báo, tin tức, giới thiệu sách. Hãy mang một quyển về nhà và tự chiêm nghiệm, để thấy được
1. Hạnh Phúc Đến Từ Sự Biến Mất Là sư trụ trì của tu viện Bodhiyana (Giác Thừa) và là Giám đốc tâm linh của Hiệp hội Phật giáo Tây Úc, Ajahn Bram không chỉ
1. Hạnh Phúc Đến Từ Sự Biến Mất Là sư trụ trì của tu viện Bodhiyana (Giác Thừa) và là Giám đốc tâm linh của Hiệp hội Phật giáo Tây Úc, Ajahn Bram không chỉ
Giới thiệu sách 1Q84 - Tập 2 Vậy là Aomame sắp sửa làm một việc hệ trọng. Nàng đã từng nhiều lần làm những việc tương tự, tuy nhiên lần này khác hẳn - một
1. Hạnh Phúc Đến Từ Sự Biến Mất Là sư trụ trì của tu viện Bodhiyana (Giác Thừa) và là Giám đốc tâm linh của Hiệp hội Phật giáo Tây Úc, Ajahn Bram không chỉ
TIKI KHUYÊN ĐỌC ĐÁNH GIÁ TỪ TIKI.VN: Đừng chỉ đọc các trích đoạn nho nhỏ đăng trên những trang báo, tin tức, giới thiệu sách. Hãy mang một quyển về nhà và tự chiêm nghiệm,
Đừng chỉ đọc các trích đoạn nho nhỏ đăng trên những trang báo, tin tức, giới thiệu sách. Hãy mang một quyển về nhà và tự chiêm nghiệm, để thấy được tài năng của Murakami,
1Q84 - Tái Bản (Tập 1) Đừng chỉ đọc các trích đoạn nho nhỏ đăng trên những trang báo, tin tức, giới thiệu sách. Hãy mang một quyển về nhà và tự chiêm nghiệm, để
Ngày nay, ăn chay trở nên phổ biến trong xã hội, nó đang dần trở thành một phong cách sống mới – nhẹ nhàng, cân bằng và mang tính tỉnh thức cao. Tuy nhiên, phía
Ngày nay, ăn chay trở nên phổ biến trong xã hội, nó đang dần trở thành một phong cách sống mới – nhẹ nhàng, cân bằng và mang tính tỉnh thức cao. Tuy nhiên, phía
Nhà Lãnh Đạo Không Chức Danh Suốt hơn 15 năm, Robin Sharma đã thầm lặng chia sẻ với những công ty trong danh sách Fortune 500 và nhiều người siêu giàu khác một công thức
Mô phỏng dựa theo thuyết tương đối rộng về chuyển động quỹ đạo xoáy tròn và hợp nhất của hai hố đen tương tự với sự kiện [[GW150914. Minh họa hai mặt cầu đen tương
nhỏ|Cơ chế khả biến thần kinh là cơ chế giúp thích nghi được với sự biến đổi của môi trường, là khả năng phục hồi và tái tạo, hay học một kỹ năng mới.|273x273px **Thích
_Kẻ bạc gian_ (Le Tricheur), họa phẩm của [[Georges de La Tour, trưng bày tại bảo tàng Louvre, Paris]] **Ngụy biện con bạc**, hay **ngụy biện của tay cá cược**, **ngụy biện Monte Carlo** hoặc
nhỏ|348x348px|Tượng _[[Người suy tư_ của Auguste Rodin là một biểu tượng của tư tưởng triết lý.]] **Triết học** (; ) là một ngành nghiên cứu có hệ thống về những vấn đề cơ bản và
thumb|upright=1.3|Các [[hàm sóng của electron trong một nguyên tử hydro tại các mức năng lượng khác nhau. Cơ học lượng tử không dự đoán chính xác vị trí của một hạt trong không gian, nó
**Chủ nghĩa kinh nghiệm** hay **chủ nghĩa duy nghiệm** (tiếng Anh: **Empiricism**) là một khuynh hướng lý thuyết về tri thức triết học với đặc điểm nhấn mạnh vai trò của trải nghiệm. Trải nghiệm
**Lịch sử của thuyết tương đối hẹp** bao gồm rất nhiều kết quả lý thuyết và thực nghiệm do nhiều nhà bác học khám phá như Albert Abraham Michelson, Hendrik Lorentz, Henri Poincaré và nhiều
Một số nhân vật chính và phụ của trong truyện Đây là danh sách các nhận vật trong bộ truyện tranh _Thám tử lừng danh Conan_ được tạo ra bởi tác giả Aoyama Gosho. Các
nhỏ|265x265px|Bức tượng _[[Người suy tư_, Auguste Rodin|thế=]] Thuật ngữ "**Triết học phương Tây**" muốn đề cập đến các tư tưởng và những tác phẩm triết học của thế giới phương Tây. Về mặt lịch sử,
phải|nhỏ|250x250px|Ma trận biến đổi _A_ tác động bằng việc kéo dài vectơ _x_ mà không làm đổi phương của nó, vì thế _x_ là một vectơ riêng của _A_. Trong đại số tuyến tính, một
Thí nghiệm kiểm tra lý thuyết tương đối tổng quát đạt độ chính xác cao nhờ tàu thăm dò không gian [[Cassini–Huygens|Cassini (ảnh minh họa): Các tín hiệu radio được gửi đi giữa Trái Đất
thumb|[[Vincent van Gogh, tháng 7 năm 1890, _Đồng lúa và những con quạ_.]] **Tâm lý học mỹ thuật** là một lĩnh vực liên ngành nghiên cứu về quan niệm, nhận thức và đặc điểm của
nhỏ|430x430px|BrdU (màu đỏ), thể hiện quá trình neurogenesis trong trung khu dưới hạt (SGZ) của vùng DG hồi hải mã. Hình ảnh minh họa này của Faiz và cộng sự, năm 2005. **Khoa học thần
Dưới đây là **danh sách các quan niệm sai lầm phổ biến**. Các mục trong bài viết này truyền đạt , còn bản thân các quan niệm sai lầm chỉ được ngụ ý. ## Nghệ
Từ trường của một thanh [[nam châm hình trụ.]] **Từ trường** là môi trường năng lượng đặc biệt sinh ra quanh các điện tích chuyển động hoặc do sự biến thiên của điện trường hoặc
**Tâm lý học** () là ngành khoa học nghiên cứu về tâm trí và hành vi, tìm hiểu về các hiện tượng ý thức và vô thức, cũng như cảm xúc và tư duy. Đây
**Vương quốc Liên hiệp Anh và Ireland** hoặc **Vương quốc Liên hiệp Đại Anh và Ireland** () là quốc gia được thành lập ngày 1 tháng 1 năm 1801 khi Vương quốc Đại Anh và
thumb|right|348x348px|Bìa của bài thơ có chủ đề tiến hóa của [[Erasmus Darwin, _Temple of Nature_ cho thấy một nữ thần vén bức màn bí ẩn của thiên nhiên (bên trong là Artemis). Tượng trưng và
**Tuân Tử** (chữ Hán: ; ) là một triết gia người Trung Quốc sống vào cuối thời Chiến Quốc. Cùng với Khổng Tử và Mạnh Tử, ông được xem là một trong ba nhà tư
**Alix của Hessen và Rhein** (tiếng Đức: _Alix von Hessen und bei Rhein_; tiếng Anh: _Alix of Hesse and by Rhine_; 6 tháng 6 năm 1872 – 17 tháng 7 năm 1918), còn được gọi
Manga và anime Tokyo Ghoul bao gồm rất nhiều nhân vật giả tưởng được tạo ra bởi mangaka Ishida Sui. Bối cảnh của TG đặt trong một thế giới giả tưởng nơi mà Ghoul -
**Giả thuyết ngoài Trái Đất** (**ETH**) đề xuất rằng một số vật thể bay không xác định (UFO) được giải thích tốt nhất là tàu vũ trụ vật lý nằm dưới quyền điều khiển của
**Thành Cát Tư Hãn** (; tên thật: **Temüjin**; phiên âm Hán-Việt: **Thiết Mộc Chân**; tháng 8 năm 1227) là người sáng lập và khả hãn đầu tiên của Đế quốc Mông Cổ. Sau khi dành
Trong vật lý học, **thuyết tương đối hẹp** (**SR**, hay còn gọi là **thuyết tương đối đặc biệt** hoặc **STR**) là một lý thuyết vật lý đã được xác nhận bằng thực nghiệm và chấp
_Cuốn [[The Compendious Book on Calculation by Completion and Balancing_]] Từ _toán học_ có nghĩa là "khoa học, tri thức hoặc học tập". Ngày nay, thuật ngữ "toán học" chỉ một bộ phận cụ thể
thumb|upright=1.35|right|alt=Bản đồ toàn cầu về sự tăng nhiệt độ nước biển từ 0,5 đến 300 độ Celsius; nhiệt độ đất liền tăng từ 10000 đến 20000 độ Celsius; và nhiệt độ vùng Bắc cực tăng
Một [[bản đồ não tướng học về bộ não người có từ năm 1894. Não tướng học là một trong những nỗ lực đầu tiên liên hệ những chức năng tinh thần với những phần
nhỏ|_Nguyên nhân:_ Kết quả một cuộc khảo sát dư luận tại 31 quốc gia trong cộng đồng người dùng Facebook về [[nguyên nhân gây biến đổi khí hậu (thực hiện bởi Chương trình Truyền thông
nhỏ|Những nghiên cứu phủ nhận quá trình ấm lên toàn cầu do con người gây nên được kiểm duyệt bởi hội đồng chuyên gia là gần như không tồn tại trong khoảng 2013-14. Hơn 99.99%
right|thumb|[[Phân tầng xã hội truyền thống của những nước phương tây trong thế kỷ XV]] right|thumb **Giáo hội và nhà nước ở châu Âu thời trung cổ** nêu rõ sự tách biệt nguyên tắc phân
nhỏ|phải|Loài lợn rừng Brazil ([[lợn peccary môi trắng) vốn phân bố rộng khắp vùng rừng rậm Nam Mỹ nhưng đến nay chúng đã bị suy giảm nghiêm trọng và được xếp vào danh sách các